У сярэдзіне мінулага тыдня ў Полацку Таццяна Шостак разам з іншымі мясцовымі прадпрымальнікамі збіралася несці ў райвыканкам калектыўны зварот з просьбай, каб улады расказалі, як бізнесу працаваць у новых умовах або закрыць сваю справу. Але на прыём калегі пайшлі ўжо без яе — жанчыну затрымалі і далі 30 сутак, а сам дакумент з подпісамі канфіскавалі. Без яго ўлады слухаць іпэшнікаў не сталі, патлумачыў «Люстэрку» знаёмы сям'і Шостак. Расказваем пра прадпрымальніцу і тое, што з ёй адбываецца ў ІЧУ.
Затрыманай Таццяне Шостак з Полацка 48 гадоў, больш за 25 з іх яна ў прадпрымальніцтве. У сям'і ІП, вялікі ралет з адзеннем у мясцовым гандлёвым цэнтры. На Таццяну працуюць некалькі прадаўцоў.
24 кастрычніка яна з некалькімі калегамі пайшла ў выканкам, каб пагаварыць з мясцовымі ўладамі, як прадпрымальнікам працаваць у новых умовах, расказвае знаёмы яе сям'і Арцём (імя змененае). Жанчынам, па яго словах, прапанавалі прыйсці ў іншы дзень, калі на месцы будзе кіраўнік райвыканкама. Запісалі на прыём на сераду, 26 кастрычніка.
На другі візіт у кабінет да чыноўнікаў яны збіраліся ісці ўжо не з пустымі рукамі — склалі зварот, некаторыя іншыя прадпрымальнікі з таго ж ГЦ ставілі пад ім свае подпісы. Колькі менавіта чалавек падпісалася, Арцём не ведае, але расказвае, што менавіта было напісана ў звароце:
— Наколькі я ведаю, яны пісалі там не проста пра просьбу даць ім адказы на пытанні. А гаворка ішла пра тое, каб ім патлумачылі, як іпэшнікам закрыцца і не трапіць у турму, таму што працаваць у такіх умовах яны не могуць: выдаткі перавышаюць нацэнку, якую ім хацелі даць. Гэта ўсё роўна страце, бо яны вельмі шмат выплачваюць яшчэ на старце: увазныя ПДВ, транспартныя выдаткі на дарогу, арэнда, сертыфікаты. Вось улады ў выніку сказалі, што на рэшткі тавару можна пакінуць старую нацэнку. Што гэта значыць? Што гэтыя рэшткі распрадаеш і закрываешся, бо працаваць немагчыма. Ні адзін чалавек не будзе хадзіць на працу, каб яе ж і аплаціць. Таму і пытанне ў гэтым звароце і стаяла так, пра закрыццё. Ты ж і проста закрыць бізнес не можаш: застаецца тавар, ды і гандлёвы аб’ект павінен працаваць.
З такімі пытаннямі раніцай 26 кастрычніка кампанія з некалькіх чалавек, уключаючы Таццяну, і збіралася на прыём у выканкам. Але жанчыну ў месцы збору не дачакаліся, а потым калегі даведаліся, што яна затрыманая, у доме сям'і прайшоў ператрус. Сілавікі забралі той самы зварот з подпісамі, які быў у сумцы ў прадпрымальніцы, і яе тэлефон.
У той жа дзень над Таццянай прайшоў суд, ёй далі 30 сутак. За што менавіта жанчыну адправілі ў ІЧУ, яе знаёмы дакладна не ведае. Па яго словах, у полацкім раённым судзе сям'і такую інфармацыю даваць адмовіліся. Праваабаронцы паведамлялі, што ўся справа ў яе аватарцы ў сацсетках. А ў праўладных тэлеграм-каналах пісалі, што жанчыну судзілі па артыкуле 19.11 КаАП за распаўсюд экстрэмісцкіх матэрыялаў. Арцём лічыць, што гэта толькі фармальная нагода.
— Чуў, што ёй прысудзілі двойчы па 15 сутак. Думаю, ёй нешта прыпісалі ўжо пасля затрымання, калі дабраліся да тэлефона. Таму што я ў супадзенні не веру. Калі б яе забралі за дзень да паходу да мэра або праз дзень пасля — яшчэ добра. А гэта здарылася менавіта для таго, каб яна не трапіла на прыём з гэтай паперай, таму што ў тых дзяўчат, якія ўсё ж такі схадзілі, пыталіся: «Дзе ваш зварот з подпісамі? Ну, вось калі да дзвюх гадзін дня прынесяце яго, мы завізуем. А калі не, значыць, не». Вось з гэтага і можна рабіць выснову.
Арцём кажа: ён адразу папярэджваў прадпрымальнікаў, што нічым добрым іх ідэя не скончыцца, і тлумачыць, чаму, на яго думку, затрымалі менавіта Шостак.
— Наколькі я ведаю Таню, яна вельмі ініцыятыўная, з актыўнай жыццёвай пазіцыяй. У яе вышэйшая юрыдычная адукацыю, яна нешта ў гэтым разумее і ў выканкам некуды пойдзе… У прадпрымальнікаў жа як: год-два — і нейкія праблемы зноў пачынаюцца. Як самую актыўную яе і затрымалі. Яна, як звычайна юрысты, думала, што ўсё будзе па законе, а атрымалася як заўсёды. 2020 год ужо ўсё паказаў, як у нас працуюць з любым пратэстам. Такім выйшаў і прыём у мэра.
Пасля суда Таццяну перавялі ў ІЧУ пры Віцебскім СІЗА. Сям'і ўдалося перадаць ёй некаторыя рэчы і сродкі гігіены.
— Праз чалавека, які яе там бачыў, яна папрасіла сваіх нічога не перадаваць, бо затрыманым нічога там і не аддаюць. Для гарбаты, сказала, няма гарачай вады, прадукты, сшыткі і ручку ёй не аддалі, як і лекі, якія родныя паклалі. Прынеслі толькі шкарпэткі, майткі і ўсякае такое, — кажа Арцём.
Мужчына не ўпэўнены, што Таццяну не асудзяць яшчэ раз паўторна. Хоць ведае, што на гэта спадзяюцца ў яе сям'і.
— Вы ведаеце, у мяне 50 на 50, што яна выйдзе пасля гэтага арышту. Калі яе судзілі за распаўсюд экстрэмісцкіх матэрыялаў, што ў нас такімі могуць лічыць — пераслала нейкае фота, пасты або паставіла лайк, як яны лічаць, не туды? У такім выпадку могуць накінуць яшчэ. Вось так далі 30 сутак, і думай, выйдзе яна пасля іх ці не.
